Głównym celem wystawy prezentowanej w poznańskim Wielkopolskim Muzeum Wojskowym jest pokazanie zachowanych źródeł i materiałów upamiętniających udział mieszkańców Wielkopolski w działaniach na rzecz odzyskania niepodległości, przede wszystkim w Powstaniu Wielkopolskim 1806 r., Powstaniu Wielkopolskim 1848 r. i Powstaniu Wielkopolskim 1918–1919 r. Celem twórców wystawy jest też wywołanie u widza refleksji nad podobieństwami i różnicami odnoszącymi się do tych tak ważnych dla Wielkopolan wydarzeń. Dla pełniejszego obrazu niezbędne jest także przypomnienie udziału Wielkopolan w Insurekcji Kościuszkowskiej 1794 r., w Legionach Polskich gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, w wojskach Księstwa Warszawskiego, czy też w wydarzeniach poznańskich z 1846 r. Mieszkańców ziem zaboru pruskiego nie zabrakło też w Powstaniu Listopadowym 1830–1831 i w Powstaniu Styczniowym 1863–1864.
Jednak na wystawie zdecydowano się pokazać również obiekty dotyczące innych przedsięwzięć – na polu tzw. pracy organicznej, będącej uzupełniającym frontem działań obronnych podtrzymujących polskość na zabranych terenach. Poznań stał się nieformalną stolicą ziem polskich pod pruskim zaborem, a silna Wielkopolska wspierała swym przykładem obronę polskości na Górnym Śląsku i Pomorzu Gdańskim, a także na innych terenach Królestwa Pruskiego.
Finałem tych działań było zorganizowanie w Poznaniu, w dniach 3–5 grudnia 1918 r. Polskiego Sejmu Dzielnicowego, który podjął uchwałę o przyłączeniu się do odradzającego się państwa polskiego. To właśnie na mocy tej decyzji rozpoczęto działania na rzecz zniesienia zaboru pruskiego w Powstaniu Wielkopolskim 1918–1919. Wpłynęło to także na udział Wielkopolan w organizowaniu pomorskich i śląskich oddziałów wojskowych, w powstaniach śląskich i w przejęciu Pomorza Gdańskiego, a także w udzielaniu różnorodnej pomocy w czasie plebiscytów na Śląsku, Warmii, Mazurach i Powiślu.
Wystawa oparta jest przede wszystkim na zbiorach własnych Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego, które nie są pokazywane na ekspozycji stałej. Uzupełniono ją eksponatami wypożyczonymi od instytucji i osób prywatnych.
Zgromadzono tu broń używaną podczas przypominanych wydarzeń, a więc długą i krótką broń palną, broń białą, przede wszystkim szable, pałasze i tasaki, a także broń drzewcową – lance kawaleryjskie i tak bardzo charakterystyczne dla polskich powstań narodowych – kosy bojowe. Są też pojedyncze przykłady powstańczej artylerii. Znacznie mniej liczne jest, bardzo dzisiaj rzadkie, umundurowanie i oporządzenie.
Na wystawie najliczniejsze są różnego rodzaju dokumenty, fotografie i przedmioty o charakterze pamiątkowym. Na wielu spośród nich znajdują się wizerunki Orła Białego.
Wystawa jest częścią cyklu „1918 – 2018. Wolność kocham i rozumiem” Niepodległa w muzeum, czynna do 11 listopada 2018
Kuratorzy: Jarosław Łuczak, Anna Szukalska-Kuś, Alina Sokołowska